İngiltere hükümeti, gençlerde elektronik sigara kullanımının artmasıyla mücadele planının bir parçası olarak tek kullanımlık elektronik sigaraların yasaklanacağını açıkladı. Tek kullanımlık olmayan elektronik sigaranın çocuklara pazarlanmasını ve reşit olmayanlara satışını engellemek için de önlemler alınacak.
Sigara kullanımı ve sağlık üzerine çalışan yardım kurumu ASH’in verilerine göre, 11 ila 17 yaş arasında düzenli ya da aralıklarla elektronik sigara kullanım oranı yüzde 7,6. Bu sayı 2020’de 4,1’di.
İngiltere Başbakanı Rishi Sunak, elektronik sigara kullanımının şu an çocuklar arasındaki en endişe verici trendlerden biri olduğunu, yaygın hale gelmeden harekete geçilmesi gerektiğini söylemişti.
Sunak’ın ömnlem planını, bugün yapacağı bir okul gezisinde önlem planını açıklaması bekleniyor.
Geçtiğimiz yıl İngiltere’de “sigarasız jenerasyon” yaratma girişimi kapsamında, 1 Ocak 2009’dan sonra doğan kişilere sigara satışının yasak olacağı açıklanmıştı.
Şu an 18 yaşının altındakilere herhangi bir elektronik sigara satışı yasak. Ancak hükümet tek kullanımlık elektronik sigaraların, doldurulabilir olanlara göre daha küçük ve renkli paketlerde satıldığını, bunun gençlerin kullanımındaki endişe verici artışın ardındaki temel etken olduğunu söyledi.
İngiltere Sağlık Bakanı Victoria Atkins, yasağın bu yıl yapılması beklenen genel seçimler öncesinde parlamentoda kabul edileceğini düşünüyor.
Yasak, var olan çevre koruma yasasına dahil edilebilir. Çevre aktivistleri uzun süredir tek kullanımlık elektronik sigaraların yapımında kullanılan, lityum piller dahil madde ve kimyasalların doğaya zarar verdiğini söylüyordu.
Son değişiklikler aynı zamanda tekrar kullanılabilen elektronik sigaraların çocuklara yönelik bir aromada satılmasını durdurma ve bunların daha sade, daha az çekici ambalajlarda üretilmesini zorunlu kılma yetkisini de getirecek. Ayrıca, bu ürünler dükkanlarda çocukların dikkatini çekecek yerlerde tutulmayacak.
Reşit olmayanlara satış yapanlara ek cezalar uygulanacak.
Ayrıca önlem planı kapsamında çocukların, elektronik sigaranın alternatifi olarak kullanılabilecek nikotin sakızı benzeri ürünler satın alması da yasaklanacak. Tütün içermeyen bu nikotin ürünleri şu an yasal olarak 18 yaş altına satılabiliyor.
İngiltere Ulusal Sağlık Hizmetleri’ne (NHS) göre, tütüne göre daha az zararlı olsa da elektronik sigaraların uzun vadedeki riskleri henüz bilinmiyor.
‘Büyük bir adım’
BBC’ye konuşan okul müdürü Matt Carpenter, elektronik sigaranın artık genç kültürün büyük bir parçası olduğunu ve tek kullanımlık olanların yasaklanmasının “büyük bir adım” olduğunu söyledi.
Başka bir okul müdürü Glyn Potts da, çocukların sosyal medyada ya da ülke genelindeki dükkanlarda, kendileri için dikkat çekici olan bu ürünlere maruz bırakılmasına son verilmesi gerektiğini belirtti. Potts, bazı elektronik sigara tüplerinin “esrar türevleri” içerecek şekilde yeniden tasarlandığını da ekliyor.
Yasağın İngiltere, İskoçya, Kuzey İrlanda ve Galler’den oluşan Birleşik Krallık genelinde uygulanması bekleniyor. İskoçya ve Galler hükümetleri yasağı uygulayacağını söyledi. Kuzey İrlanda Sağlık Bakanlığı da “tütünsüz bir Kuzey İrlanda için uzun süredir devam eden stratejik hedeflerine” vurgu yaparak gelecekte yasak kararlarının alınmasını beklediğini söyledi.
‘Çocuklar yasa dışı ürünlere yönelebilir’
İngiltere Elektronik Sigara Endüstrisi Derneği ise elektronik sigaranın milyonlarca yetişkinin sigarayı bırakmasında ve tekrar başlamamasında rol oynadığını söyleyerek kararın tedirgin edici olduğunu belirtti.
Dernekten yapılan açıklamada, “gençleri elektronik sigaradan uzak tutmak için alınan önlem kritik olsa da, bu hareket, daha çok hükümetin oy için elektronik sigara tüketicilerini feda etme yönündeki çaresiz bir girişimi” olarak yorumlandı. Açıklamada ayrıca çocukların “kara borsa” kullanımına itilebileceği ve yasa dışı elektronik sigara kullanımının artması gibi riskler olduğu belirtildi.
Ülkenin en büyük elektronik sigara üreticilerinden biri olan Elf Bar’ın yöneticilerinden Eve Peters, hükümetin çocukların elektronik sigara kullanımını durdurma isteğini desteklediklerini ancak bunun tamamen yasaklanarak yapılmasının hayal kırıklığı yarattığını söyledi.
Daha önce Avustralya, Fransa, Almanya, Yeni Zelanda benzer planlar duyurmuştu. Şimdiye kadar uygulamaya geçen tek ülke Yeni Zelanda oldu. Avustralya’da ise elektronik sigara yalnızca reçete ile alınabiliyor.
